Nieuwjaarstoespraak wnd. burgemeester Mirjam Maasdam

13 januari 2025

Beste inwoners, ondernemers, verenigingen,

Van harte welkom op de nieuwjaarsbijeenkomst van de gemeente Oude IJsselstreek.

Allereerst wil ik u allen, namens het gemeentebestuur, een heel mooi, gezond en hoopvol nieuwjaar wensen.

Ik ben blij dat we u hier, op deze mooie locatie van het Laudis, welkom mogen heten. Ik zie velen die ik het afgelopen jaar bij verschillende gelegenheden heb leren kennen….

Na twee jaar een zomerreceptie te hebben georganiseerd, hebben we dit jaar gekozen voor een bijeenkomst aan het begin van het nieuwe jaar. We hebben gezocht naar een bijzondere locatie, en dat is deze fraaie school geworden. De keuze voor deze locatie is geen toeval. Dit jaar staat onze nieuwjaarsbijeenkomst in het teken van de toekomst van onze jeugd en de samenwerking tussen gemeente, onderwijs en inwoners. Het is dan ook prachtig om juist hier samen te komen, in een omgeving waar die toekomst elke dag wordt gevormd en waar talenten van morgen worden ontwikkeld. De hapjes, drankjes en bediening worden vanavond verzorgd door de leerlingen. Ze krijgen zo de kans, vanuit hun onderwijsprogramma en in aanloop naar hun examen, om extra te ‘oefenen’ op ons. Fantastisch toch deze win-winsituatie: wij een prachtige locatie voor onze nieuwjaarsbijeenkomst, en de leerlingen een mooie gelegenheid om te oefenen in de praktijk. Rector Pauline Wenderich zal straks nog meer vertellen over deze school. Maar eerst wil ik graag een warm applaus vragen voor alle inspanningen van de leerlingen.

In maart vorig jaar, dat is al weer ruim 10 maanden geleden, ben ik begonnen als waarnemend burgemeester in deze mooie gemeente. En dat vind ik, als geboren en getogen Achterhoekse, nog steeds een geweldige eer. Oude IJsselstreek is een fantastische gemeente met ondernemende verenigingen, heel veel enthousiaste en betrokken inwoners en innovatieve ondernemers. Een gemeente waar veel wordt georganiseerd en de bereidheid om naar elkaar om te kijken heel groot is.

Die innovatieve ondernemers hebben hun wortels in de maakindustrie en zijn vaak familiebedrijven. Onze gemeente heeft topbedrijven die wereldwijd opereren vanuit Varsseveld, Ulft en Terborg. Onze gemeente is de meest innovatieve van Gelderland en Overijssel samen. Er komen hier veel patenten vandaan. We hebben met het college afgelopen jaar meerdere bedrijfsbezoeken gebracht, en zijn telkens weer onder de indruk. Hoe vanuit Terborg bijvoorbeeld in heel Europa winkels worden ingericht. Indrukwekkend is ook hoe de Ideeënfabriek in Ulft bij het ontwerpen van nieuwe fietsen in probeert te spelen op de behoefte aan contact maken tussen mensen in een wijk.

Het liefst zou ik alle mooie en bevlogen bedrijven hier noemen, die geworteld zijn of geworteld raken, maar dat zou te ver voeren. Onze manier van bedrijvigheid raakt aan het hart van wat wij als samenleving zijn, en dat maakt mij enthousiast. En ik weet zeker dat dat voor het onderwijs ook verrijkend is. Overheid, ondernemers, onderwijs;  De drie O’s die als ze het goed doen samen goud in handen hebben. En bij ons in Oude IJsselstreek, in de Achterhoek, begrijpen we dat. En nog belangrijker, werken we ook zo samen.

Zoals ik net ook al aangaf zijn saamhorigheid en gemeenschapszin  zaken die me zijn opgevallen en bijgebleven. De onderlinge verbinding tussen mensen heb ik de afgelopen maanden ervaren in alle dorpen én stad die ik heb bezocht. Natuurlijk op de kermissen en volksfeesten, tijdens herdenkingsbijeenkomsten en bij andere evenementen die deze gemeente rijk is. Maar ook tijdens het uitreiken van Koninklijke onderscheidingen. Het is prachtig om een lintje te mogen opspelden bij een 80-jarige die als vrijwilligster nog steeds voor ouderen zorgt, en meerdere malen per week naar het verpleeghuis gaat om daar haar steentje bij te dragen. En dat staat voor hoe onze samenleving functioneert: betrokkenheid bij de ander en niet het dikke ik voorop. Ook bijzonder was het jeugdlintje, dat we vorig jaar voor het eerst uitgereikt hebben aan Wouter Gosseling. Ik reken erop dat we dit jaar wederom een jeugdlintje kunnen uitreiken, en liefst meer dan één!

Misschien beseffen we het niet altijd, maar het is zo ontzettend waardevol om in een gemeenschap te leven waarin mensen oprecht naar elkaar omzien. In onze gemeente geldt die sterke verbondenheid nog, met naoberschap als één van de kernwaarden. Ik ben onder de indruk van wat inwoners hier voor elkaar betekenen en hoe velen zich vrijwillig en onbaatzuchtig inzetten voor hun buren, vereniging, welzijnsorganisaties of voor de hele gemeenschap.

Bijvoorbeeld de Stichting Onbeperkt Meedoen. Samen met hen is het ons gelukt om in 2024 de Meest Toegankelijke gemeente van Nederland te worden. Een heel mooie prestatie. Deze titel is geen eindstation, eerder een vertrekpunt voor de toekomst. Want er is nog genoeg te doen. Inclusiviteit houdt nooit op.

In deze internationaal, onrustige tijd, is die saamhorigheid en het zoeken naar verbinding zo belangrijk. Van Dale koos eind vorig jaar voor het eerst zelf een woord van het jaar. Dat werd: polarisatie, oftewel het vormen en opzoeken van tegenstellingen, van uitersten. Een woord dat de huidige tijdgeest illustreert. Internationaal en ook in Nederland. We zien dat steeds meer mensen denken in wij-zij en tegenover elkaar komen te staan. Polarisatie komt voor tussen groepen mensen maar ook tussen inwoners en overheid. Het kan gaan over thema's als asielopvang of klimaatmaatregelen. Er zijn talloze voorbeelden te noemen: dichtbij en ver van huis. We zien bijvoorbeeld dat bouwplannen of de aanleg van windmolenparken veel strijd op kunnen leveren. Dankzij sociale media en algoritmes worden meningsverschillen vaak nog uitvergroot. Die verscherpte tegenstellingen zien we ook in de landelijke politiek. Daarom is het goed dat we ons, hier zoals we bij elkaar zijn, realiseren hoe belangrijk het is om met elkaar in gesprek te blijven en goed naar elkaar te luisteren. Het is daarbij niet erg om van mening te verschillen. Het is daarbij wel belangrijk dat we naar elkaar blijven luisteren, zonder oordeel. Vaak laten we ons meeslepen door onze emoties en verliezen daarbij de ander uit het oog. Polariseren is niet moeilijk, dat kan iedereen. We moeten juist de verbinding zoeken met elkaar. Naast elkaar gaan staan in plaats van tegenover elkaar. Van een goed gesprek word je allebei wijzer, ook als je van mening verschilt.

Een open houding naar elkaar is een eerste stap. Daar had ik vanmiddag nog een mooi gesprek over. Een initiatief om die verbinding tussen inwoners van diverse achtergronden te versterken. Daar hechten we als gemeente veel waarde aan. Samen met inwoners, ondernemers en organisaties werken aan plannen voor een fijne leefomgeving. Want daar zijn we samen verantwoordelijk voor. Dat vraagt iets van ons allemaal. Van mij, van de overige bestuurders, van onze medewerkers en van u, onze inwoners. Dat betekent dat we goed naar elkaar moeten luisteren, al is dat soms best lastig. Je weet immers niet wat je gaat horen. En wil je dat wel horen? Als het niet op je eigen beleving aansluit, zorgt dat mogelijk voor twijfel of ergernis. Maar door de tijd te nemen om echt het verhaal van een ander aan te horen, krijg je misschien wel een andere aanvullende kijk op dingen. En als we kunnen en willen leren van elkaar, begrip krijgen voor elkaars standpunt, komen we samen echt verder.
Het spreekwoord luidt niet voor niks: alleen ga je sneller, maar samen kom je verder! We zijn een gemeente van aanpakken en doen. Gewoon doen. Gewoon luisteren naar elkaar. Gewoon samen in gesprek gaan. Dát is verbinding maken!

Er zijn zorgen over de polarisatie. En over de instabiliteit in de wereld. We komen in onze gemeente ook rechtstreeks in aanraking met de gevolgen daarvan. In Oude IJsselstreek vangen we op verschillende locaties vluchtelingen op, waaronder inwoners uit Oekraïne. De manier waarop ze door onze gemeenschap worden verwelkomd is prachtig.

Velen realiseren zich dat je niet zomaar op de vlucht gaat en je land, je familie, je vrienden achterlaat. Als college nemen we hierin onze verantwoordelijkheid. We hebben in 2024 op regionaal niveau afspraken gemaakt hoe we daar in de Achterhoek als gemeenten gezamenlijk invulling aan gaan geven. Dit betekent dat ook wij als gemeente ons aandeel daarin zullen leveren. Daar gaan we ook in 2025 verder mee aan de slag.

Dit alles maakt mij ook eens te meer duidelijk dat we onze vrijheid moeten koesteren. En in dat licht is het  mooi en belangrijk dat we dit jaar de vrijheid weer uitbundig mogen vieren omdat we 80 jaar geleden zijn bevrijd. Wat het voor mij echt bijzonder maakt, is dat we dat in Oude IJsselstreek samen met onze Duitse buren doen. Daar hebben we vorig jaar al een start mee gemaakt en daar geven we dit jaar verder vorm aan. Ik kijk er heel erg naar uit.

Tot slot.

Iedereen kan verbinden. Blijf met elkaar in gesprek, kijk elkaar in de ogen, en luister naar elkaar. We zijn in Oude IJsselstreek al echt op de goede weg.

Ik wens u en uw dierbaren een mooi, gezond, saamhorig en liefdevol 2025.

Mirjam Maasdam

Wnd. burgemeester Oude IJsselstreek