Veelgestelde vragen over aardgasvrij

Nu verwarmen we onze gebouwen, onze huizen en ons water vooral met aardgas. En de meeste mensen koken nog op gas. Maar dat gaat veranderen. Het doel is om in 2050 aardgasvrij te zijn. Dat staat in het Klimaatakkoord. 2050 is nog best ver weg, maar die tijd is hard nodig om samen onze woningen geschikt te maken voor een toekomst zonder aardgas. Samen moeten we op zoek naar manieren hoe we op een andere manier onze huizen en ons water kunnen verwarmen.

Aardgas is niet goed voor het klimaat, want bij het gebruik van aardgas komt CO2 vrij en dat levert een grote bijdrage aan de opwarming van onze aarde. En het aardgas raakt een keer op. Bovendien rijzen de prijzen de pan uit. Hoog tijd dus om gas te besparen en alternatieven te zoeken.

De gemeente heeft een plan gemaakt over hoe we in Oude IJsselstreek samen onze woningen energiezuiniger en aardgasvrij kunnen maken. Dit plan heet de Transitievisie Warmte Oude IJsselstreek. Daarin staat wat per buurt de meest logische alternatieven voor aardgas zouden kunnen zijn. Ook is er per buurt benoemd wat een logisch startmoment is. We weten nog niet alles, maar wel dat we moeten beginnen. U kunt de Transitievisie Warmte in zijn geheel lezen. De Transitievisie Warmte actualiseren we minimaal iedere vijf jaar.

Pas in 2050 moeten alle gebouwen van het gas af zijn in Nederland. Dat betekent dat er de komende jaren verschillende beslissingen genomen worden. Dat betekent ook dat het nog een goed aantal jaar kan duren voordat uw dorp van het gas af gaat. Hieronder is een algemeen tijdspad te zien. Dit kan per gemeente verschillen.

Momenteel weten we het niet exact. Het aantal woningen kan verschillen per gemeente. Landelijk is de doelstelling uit het klimaatakkoord dat 1,5 miljoen woningen (ongeveer 20%) in 2030 verduurzaamd moet zijn.

Ja. Het doel is dat in 2050 alle gebouwen in Oude IJsselstreek zijn overgestapt. Dat is een lange tijd, maar de opgave is enorm. Een aantal zaken spelen mee bij de planning:

• We willen zoveel mogelijk aansluiten op logische momenten, zoals een verhuizing, renovatie of verbouwing. Dat scheelt in de kosten. Bij de meeste huishoudens komen dat soort momenten niet zo vaak voor, en het zou zonde zijn ze voorbij te laten gaan. Hetzelfde geldt voor onderhoud aan de aardgasleidingen, of renovaties van woningbouwcorporaties. Het is daarom goed om nu al de planning voor de overstap naar aardgasvrij (grofweg) te bepalen. 
• Bij oude woningen zal inderdaad vaak stap-voor-stap gewerkt worden: eerst isoleren, daarna pas van het aardgas af. Nieuwere woningen zijn al goed geïsoleerd en kunnen in één keer overstappen.
• Door nu ervaringen op te doen met verschillende typen woningen, kan later meer tempo worden gemaakt.
• Het is nu vaak lastig om aan genoeg vakmensen te komen om de werkzaamheden uit te voeren. Ook daarom is het spreiden van het werk belangrijk.

We gaan als eerste aan de slag in Silvolde en Varsseveld. We starten met het maken van een uitvoeringsplan voor elk deel. Dit doen we samen met inwoners. Dit proces gaat lopen vanaf 2022. Op het moment dat het wijkuitvoeringsplan klaar is kunnen we meer zeggen over deze wijk.

Zover zijn we nog niet. Eerst willen we kijken hoe het gaat in Silvolde en Varsseveld, daar willen we van leren. Als we verder zijn in dit proces dan gaan we kijken wanneer en hoe we het in andere dorpen gaan aanpakken.

Dat duurt nog even. Een doorlooptijd van 10 jaar is een minimum. De gemeente Oude IJsselstreek heeft hiervoor gekozen om tijd te geven aan de inwoners en als eert te focussen op isoleren en zich “aardgasvrijklaar” te maken. Doel is om Silvolde en Varsseveld deze mijlpaal in 2030 al te halen.

U kunt dan koken op een inductieplaat, elektrische kookplaat of keramische kookplaat. De meeste mensen kiezen voor inductie. Dat verbruikt minder stroom dan andere elektrische kookplaten, en het lijkt op koken op gas: u kunt de temperatuur snel regelen. Vaak heeft u voor een inductieplaat wel een 3 fasen aansluiting nodig in de meterkast. Check dat goed bij de verkoper.

Het verschilt per woning en per warmtetechniek of u de bestaande radiatoren kunt blijven gebruiken. Als u overstapt op groen gas of een warmtenet op hoge temperatuur, kunnen bestaande radiatoren in gebruik blijven. Bij andere oplossingen, zoals een warmtepomp, stapt u over op lage temperatuurverwarming. Dit betekent dat het water in de radiatoren een lagere temperatuur heeft (35-50° C) dan bij verwarmen met aardgas. In dat geval is het soms nodig om vloerverwarming, wandverwarming en/of lage-temperatuurradiatoren te installeren. Die geven de warmte af over een groter oppervlakte, waardoor uw huis op een constante manier wordt verwarmd.

Een verhuizing of verbouwing is een goed moment om te investeren in energiebesparende maatregelen, zeker als u ook gaat verbouwen. Nieuwbouwwijken worden al sinds 2018 gasloos gebouwd. 
Zorg bij een verbouwing allereerst voor goede isolatie. Dat verdient u altijd terug. En kies bij de aanschaf van een nieuwe keuken voor koken op inductie. Dit kan ook een goed moment zijn om vloerverwarming aan te leggen: dan kunt u later makkelijker overschakelen op bijvoorbeeld een warmtepomp. Verschillende hypotheekverstrekkers bieden de mogelijkheid om verduurzaming mee te financieren in de hypotheek. Via het Energieloket Achterhoek kunt u een energie-adviseur in huis laten komen voor een advies op maat.

Of u straks nog een cv-ketel nodig heeft, is afhankelijk van het alternatief voor aardgas dat er in uw woning komt. Als uw huis aangesloten wordt op een warmtenet, dan heeft u geen cv-ketel meer nodig. Een netwerk van leidingen met warm water verwarmt dan uw huis. In een all-electric huis heeft u geen cv-ketel meer nodig. U verwarmt uw huis en het water dan met een warmtepomp.
Gaat uw huis met groen gas verwarmd worden, dan houdt u de cv-ketel.

Een cv-ketel gaat gemiddeld 15 jaar mee. Het kan dus zomaar zijn dat uw cv-ketel binnenkort aan vervanging toe is. Nu we voor 2050 gaan stoppen met aardgas, is het niet altijd logisch een nieuwe ketel aan te schaffen. Daarnaast, als de cv-ketel aan vervanging toe is, wordt het vanaf 2026 (op uitzonderingen na) verplicht in Nederland om over te schakelen naar een (hybride) warmtepomp.
Wilt u niet direct van het aardgas af, maar moet u de cv-ketel toch vervangen? Als uw huis redelijk geïsoleerd is, kan een hybride warmtepomp aantrekkelijk zijn (qua duurzaamheid maar ook financieel). Die werkt samen met de cv-ketel en zorgt voor een extra besparing. Een hybride warmtepomp werkt op elektriciteit, en zorgt een groot deel van het jaar voor de verwarming. Als het buiten echt koud is, springt de cv-ketel bij.

Met midden- en hogetemperatuurverwarming krijgt u uw huis nog steeds comfortabel warm. Zeker als u wat extra isoleert.
Voor een warmtepomp, of andere vormen van lagetemperatuurverwarming, is echt goede isolatie nodig, anders wordt het niet goed warm in huis. Ook zijn er meestal speciale radiatoren, vloerverwarming of wandverwarming nodig. Laat u hierover goed adviseren, door een energie-adviseur aan huis. Via Milieu Centraal kunt u bovendien checken of uw huis voldoende is geïsoleerd voor een warmtepomp.
Het verwarmen met lage temperatuur wordt soms wel als anders ervaren dan verwarmen met aardgas. Het huis wordt geleidelijk verwarmd en door de goede isolatie blijft de temperatuur heel constant, ook ‘s nachts.

Een van de eerste stappen die u kunt zetten is het isoleren van uw huis. Daar kunt u nu al mee beginnen. Isoleren is altijd goed omdat uw huis comfortabeler wordt. Isoleren is best een uitdaging. Daarom kunt u voor onafhankelijk advies over maatregelen én subsidiemogelijkheden terecht bij het Energieloket Achterhoek en Milieu Centraal. Ook de site verbeterjehuis van Milieu Centraal staat vol informatie. Op www.energievergelijk.nl vindt u ook meer informatie.

Of u nu kiest voor een individuele warmtepomp of wordt aangesloten op een warmtenet, isoleren is altijd stap 1. Want: de warmte die u niet kwijtraakt, hoeft u ook niet op te wekken. Het verlaagt direct de energierekening, en maakt het huis een stuk comfortabeler. Sommige duurzame warmtebronnen (bijvoorbeeld een warmtepomp) werken met een lagere temperatuur dan een cv-ketel. Isoleren is dan extra belangrijk, omdat het huis anders niet goed warm wordt.
Kierdichting om koude lucht buiten te houden is naast isoleren ook belangrijk. Dat heeft een snel en flink resultaat op het verbruik van aardgas.
Daarnaast is ventilatie van groot belang. Door de kierdichting en de isolatie moet actief verse lucht de woning in worden gebracht om een aangenaam binnenklimaat te houden en geen vochtproblemen te krijgen. Ventilatie met warmteterugwinning heeft als voordeel dat bij het ventileren minder warmte verloren gaat. Groot voordeel van deze aanpak is dat het comfort in de woning omhoog gaat door een constante temperatuur, geen tocht, geregelde vochtigheid in huis en mogelijk koeling in de zomer.

Daar kunnen we hier geen pasklaar antwoord op geven. Dat is afhankelijk van het huis waarin u woont, waarvoor u gas gebruikt en van de maatregelen die u kiest. Tegenover investeringskosten staan vaak ook weer besparingen als gevolg van het isoleren van uw huis of als u zelf energie gaat opwekken met bijvoorbeeld zonnepanelen. Het Energieloket Achterhoek kan u onafhankelijk advies geven over wat in uw situatie het beste is.

Betaalbaarheid is één van de belangrijkste voorwaarden voor de warmtetransitie. De landelijke overheid is bezig met het ontwikkelen van verschillende opties om de overgang naar aardgasvrij voor iedereen betaalbaar te maken.
Als u eigenaar bent van het huis, dan betaalt u zelf de kosten hiervoor. Er zijn verschillende subsidies en leningen. U Alles over subsidies en leningen vindt u op deze pagina: Subsidies en leningen.
Woont u in een huurwoning? Dan betaalt de verhuurder de aanpassingen in de woning. U kunt daarover in overleg.
Kosten voor het elektriciteitsnet, aanleg van warmtenetten en warmtebronnen zijn voor netbeheerders, warmtebedrijven en de overheid.

Hoe hoog de kosten zijn en welke oplossing het goedkoopst is, verschilt flink per woning. Het hangt onder andere af van de isolatie van de woning en welke warmtebronnen er in de buurt zijn. Ook de aardgasprijs speelt een grote rol.
Goed geïsoleerde woningen (energielabel B of beter) kunnen vaak direct overstappen op een warmtepomp en zijn dan goedkoper uit. Zeker wanneer de warmtepomp wordt gecombineerd met zonnepanelen. De investering om de warmtepomp aan te schaffen en te installeren verdient zich terug door een lagere energierekening.
Voor nog niet goed geïsoleerde woningen is aardgas soms nog goedkoper. Dit komt voornamelijk door de hoge kosten van de aanpassingen in huis. Denk hierbij aan vergaande isolatie zoals HR++(+) glas, en nieuwe apparaten. Als de aardgasprijs hoog blijft, en duurzame installaties steeds goedkoper worden, zal duurzame warmte steeds gunstiger worden.
Er zijn ook duurzame maatregelen die zich vrijwel altijd goed terugverdienen, zoals spouwmuurisolatie, vloer- of dakisolatie en zonnepanelen.

Zeker, er zijn verschillende subsidies, zowel landelijk als gemeentelijk. Hierover vind je meer op deze pagina: Subsidies en leningen.

Als u wordt aangesloten op een warmtenet, of wanneer uw huis all-electric wordt, dan bent u volledig onafhankelijk van aardgas. U gebruikt geen aardgas en hebt dan ook geen gasrekening meer.
Met een warmtenet krijgt u wel een rekening voor de warmte. Deze rekening komt van de aanbieder van het warmtenet, en wordt berekend door de hoeveelheid warm water te meten die uw huis binnenkomt.
Kiest u voor een hybride warmtepomp als tussenoplossing, dan heeft u nog wel een (lage) gasrekening voor de momenten waarop de gasgestookte ketel moet bijstoken. Woningen die verwarmd gaan worden met groen gas, krijgen natuurlijk nog wel een gasrekening.

Nee.

Wat het oplevert hangt af van de maatregelen die in uw woning worden genomen.
Over het algemeen leidt betere isolatie tot meer comfort. Ook vloerverwarming is comfortabel. Bij vergaande isolatie is het wel goed om te (laten) bekijken of uw huis voldoende wordt geventileerd. Een ander voordeel van wonen zonder aardgas is dat er geen koolmonoxidegevaar meer is. Ook wordt de woning meer waard.